การทรุดตัวไม่เกิน Last 10 Blow ที่กำหนด ได้ประโยชน์อะไร
Last 10 Blow หรือ Blow Count หมายถึงระยะทรุดตัวของเสาเข็มโดยการตอก 10 ครั้ง ต้องมีค่า
ไม่เกินค่าที่วิศวกรคำนวณไว้


สูตรที่ใช้คำนวณมีอะไรบ้าง
สูตรที่แนะนำให้ใช้ตามหนังสือ น้ำหนักบรรทุกของเสาเข็ม ของ วสท. คือ
- Engineering New Formula
- Hiley’s Formula Janbu’s Formula
- Load Bearing Capacity
ตัวอย่างการคำนวณโดยสูตร LOAD BEARING CAPACITY


จะเห็นว่า ค่า Last 10 Blow ที่คำนวณสำหรับ เสาเข็มที่รับ น้ำหนักปลอดภัย ต้นละ 40 ตัน จะอยู่ที่ 5.80 ซม.
หากเราสามารถควบคุมงานให้การตอก Last 10 Blow ให้อยู่ที่ 3.00 ซม. เสาเข็มจะสามารถรับน้ำหนักปลอดภัยได้มากขึ้น กรณีนี้จะอยู่ที่ 60 ตัน *ไม่สมควรเข่นตอก เสาเข็มอาจหักได้
จากตัวอย่าง เสาเข็มรับน้ำหนักได้เพิ่ม 20 ตัน เมื่อความสามารถในการรับน้ำหนักของเสาเข็มได้เพิ่มขึ้น ไม่ได้หมายความว่าฐานรากของเสาเข็มต้นนี้ จะสามารถรับน้ำหนักเพิ่มขึ้น 20 ตัน การรับน้ำหนักของฐานราก ถ้าจะเพิ่มขึ้น ต้องขึ้นอยู่กับ เหล็ก และคอนกรีต ของฐานรากและเสา ได้ถูกออกแบบให้สอดคล้องด้วยหรือไม่ หากจำนวนเหล็กและขนาดหน้าตัดไม่ได้รองรับ ฐานรากส่วนนี้จะรับน้ำหนักได้เท่าเดิ
ต้องการให้ฐานรากส่วนนี้รับน้ำหนักเพิ่ม ต้องทำอย่างไร
กรณียังไม่ได้ก่อสร้าง สามารถออกแบบเหล็กเสริม และหน้าตัดคอนกรีตให้รับแรงเพิ่มได้ แล้วทำการการสร้างตามแบบใหม่ จะรับน้ำหนักได้ตามที่ออกแบบใหม่
กรณีที่เทคอนกรีตไปแล้ว อยากใช้ส่วนที่สามารถรับน้ำหนักเพิ่มขึ้น ทำได้โดยการเสริมกำลัง โดยต้องเสริมกำลังของโครงสร้างในส่วนที่เกี่ยวข้องโดยต้องแก้ไขตั้งแต่ฐานราก ให้สามารถรับเพิ่มได้แล้วจึงไปเสริมกำลังที่เสาต่อไป
สมมติต้องการต่อเติมห้อง

ต้องการให้ฐานรากส่วนนี้รับน้ำหนักเพิ่ม ต้องทำอย่างไร
จากภาพถ่ายแรงของอาคาร หากต้องการใช้น้ำหนักที่เพิ่มขึ้น จะต้องเสริมกำลังในส่วนเกี่ยวเนื่องนั้น ๆ ด้วย เช่น การต่อเติมห้องเพิ่มขึ้นทางซ้าย 1 ชั้น น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นมีโครงหลังคา จะต้อง พื้น คาน ชั้นที่ 1 และส่วนประกอบ
ต้องการให้ฐานรากส่วนนี้รับน้ำหนักเพิ่มต้องทำอย่างไร
การเสริมกำลังจะต้องทำดังนี้
- เสาชั้นที่ 1 เพื่อรับโครงหลังคาที่เพิ่มขึ้น
- เสาตอม่อ เพื่อรับงานพื้น คานและส่วนประกอบชั้นที่ 1 และงานหลังคา
- ฐานราก เพื่อรับน้ำหนักในส่วนที่เพิ่มขึ้นทั้งหมด
อาจประหยัดเสาเข็มในตำแหน่งนี้
อาจประหยัด ไม่ต้องตอกเสาเข็มเพิ่มในตำแหน่งนี้ หากน้ำหนักของส่วนต่อเติมไม่มากเกินความสามารถในการรับน้ำหนักที่เพิ่ม แต่การออกแบบและการควบคุมงานต้องให้สอดคล้องกันกับอาคารเดิม และต้องระวังในเรื่องการทรุดตัว หากเสาเข็มที่งานต่อเติมความยาวของเสาเข็มไม่เท่ากับเสาเข็มเดิม
โดย สมเกียรติ ชูแสงสุข
วย. 1489
วส. 17